U romanu Eugena Kumičića stvarno i opširno su opisana povijesna događanja tj. način na koji je bečki Dvor kompletno uklonio povijesnu i moćnu hrvatsku obitelj Zrinskih i Frankopana...
Začuđeni svatovi pripada krugu tzv. istarskih romana s naglašenom zavićajnošću, opisima krajolika te idealizacijom maloga hrvatskog čovjeka: seljaka, mornara, pomorca. Jedna neuzvraćena ljubav i jedna tajna, zabranjena, ali ustrajna ljubav, okosnica su priče. Paralelno prikazuje sukob domaćeg življa s doseljeničkim, stranim i odnarođenim strukturama.
Radnja romana odvija se u 19. stoljeću, u primorskom kraju koji je Kumičić znao dobro prikazati i uspješno ocrtati način života ljudi ondašnjega vremena.
Jedna neuzvraćena ljubav i jedna tajna, zabranjena, ali ustrajna ljubav, okosnica su priče. Paralelno prikazuje sukob domaćeg življa s doseljeničkim, stranim i odnarođenim strukturama.